Зертхана меңгерушісі Орынбаев Мұхит Бармақұлы, ветеринария ғылымдарының кандидаты, профессор, ҚР ҰҒА корреспондент-мүшесі. Ғылыми қызығушылықтары – аса қауіпті патогендерді зерттеумен, жұқпалы аурулардың арнайы алдын алу және диагностикалау құралдарын әзірлеумен байланысты. 30 жылдан астам аса қауіпті аурулардың өршуіне жол бермеу және оларды қадағалау жүйесін жақсарту мақсатында зерттеулермен айналысады. 300-ден астам ғылыми жұмыстардың, оның ішінде 50 өнертабыстың, 4 монографияның және 1 оқу құралының, диагностикалық және профилактикалық препараттарды өндіру және бақылау жөніндегі 17 нормативтік-техникалық құжаттардың авторы. «Өмір және денсаулық туралы ғылым» бағыты бойынша ұлттық ғылыми кеңестің мүшесі (2020 жылдан). Мемлекеттік ғылыми стипендия иегері (2018-2019 жж.). «Халық алғысы» медалімен (2020 ж.), «Қазақстан Республикасының ғылымын дамытуға сіңірген еңбегі үшін» төсбелгісімен (2010 ж.) марапатталған. Әл-Фараби атындағы ғылым және техника саласындағы мемлекеттік сыйлықтың лауреаты (2021 ж.). Web of Science және Scopus бойынша Хирш индексі (h -exex) – 9,0.
Зертхана заманауи деңгейде ғылыми зерттеулер жүргізуге мүмкіндік беретін эксперименттік базасы (BSL-2) бар негізгі бөлімшелердің бірі болып табылады. BSL-2 зертханасы биологиялық қауіпті азайту бағдарламасы (БҚАБ) аясында салынған.
Негізгі міндеттер:
- биотехнология, эпизоотология және молекулалық эпизоотология саласындағы зерттеулер;
- аса қауіпті аурулардың эпизоотологиялық мониторингі;
- жануарлар ауруларын диагностикалау мен алдын алудың заманауи құралдары мен әдістерін әзірлеу.
Негізгі жетістіктер:
– «Neethling-RIBSP» штаммынан алынған нодулярлы дерматитке қарсы вакцина
– COVID-19 коронавирустық инфекциясының алдын алуға арналған QazCovid-in® (QazVaс) инактивтендірілген вакцина
– COVID-19 коронавирустық инфекциясының алдын алуға арналған каприпоксвирусқа негізделген QazCovid-CPV векторлық вакцинасы
– ІҚМ трихофитозына қарсы вакцина
– етқоректілердің обасына қарсы «ЛД» штаммынан алынған жасушалық вирусвакцинасы
– етқоректілердің обасына, жұқпалы гепатитіне және парвовирустық энтеритіне қарсы вакцина
– етқоректілердің обасы, жұқпалы гепатиті және парвовирустық энтеритіне қарсы емдік-профилактикалық қан сарысуы.
Негізгі басылымдар:
– Orynbayev M.B., Hitch A.T., Kerimbayev A.А., Nisanova R.K., Sultankulova K.T., Rystayeva R.A., Omarova Z. D., Kassenov M.M., Tailakova E.T., Smith G.J.D., Mendenhall I.H. Serological exposure in Bactrian and dromedary camels in Kazakhstan to a MERS or MERS-like coronavirus. Transboundary and Emerging Diseases 10.1111/tbed.14468
– Khairullin B., Zakarya K., Orynbayev M., Abduraimov Y., Kassenov M., Sarsenbayeva G., Sultankulova K., Chervyakova O., Myrzhakhmetova B., Nakhanov A., Nurpeisova A., Zhugunissov K., Assanzhanova N., Nurabayev S., Kerimbayev A., Ershebulov Z., Burashev Y., Kulmagambetov I., Davlyatshin T., Sergeeva M., Buzitskaya Z., Stukova M., Kutumbetov L. Efficacy and safety of an inactivated whole-virion vaccine against COVID-19, QazCovid-in®, in healthy adults: A multicentre, randomised, single-blind, placebo-controlled phase 3 clinical trial with a 6-month follow-up. eClinicalMedicine, V.50,2022, https://doi.org/10.1016/j.eclinm.2022.101526.
– Chervyakova, O.; Issabek, A.; Sultankulova, K.; Bopi, A.; Kozhabergenov, N.; Omarova, Z.; Tulendibayev, A.; Aubakir, N.; Orynbayev, M. Lumpy Skin Disease Virus with Four Knocked Out Genes Was Attenuated In Vivo and Protects Cattle from Infection. Vaccines 2022, 10, 1705. https://doi.org/10.3390/vaccines10101705
– Sultankulova K.T., Dzhekebekov K., Orynbayev M.B., Burashev Ye.D., Melisbek A.M., Barmak S.M., Kozhabergenov N., Issabek A.U., Chervyakova O.V., Namet A.M., Zakarya K., Fereidouni S. Evidence for flock transmission of individual subtypes and strains of avian influenza viruses: A monitoring study of wild birds in Kazakhstan. Virus Research 320 (2022) 198898, https://doi.org/10.1016/j.virusres.2022.198898
– Orynbayev M.B., Nissanova R.K., Kopeyev S.K., Issimov A., Zakarya K.D., Sultankulova K.T., Kutumbetov L.B., Tulendibayev A.B., Myrzakhmetova B., Burashev E.D., Chervaykova O.V., Nurabayev S.S., Nakhanov A.K., Kock R.A. 2021. Lumpy skin disease in Kazakhstan. Tropical Animal Health and Production (2021) 53:166 https://doi.org/10.1007/s11250-021-02613-6
– Sultankulova K.T., Shynybekova G.O., Issabek A.U., Mukhami N.N., Melisbek A.M., Chervyakova O.V., Kozhabergenov N.S., Barmak S.M., Bopi A.K., Omarova Z.D., Alibekova D.A., Argimbayeva T.U., Namet A.M., Zuban I.A., Orynbayev M.B. The Prevalence of Pathogens among Ticks Collected from Livestock in Kazakhstan. Pathogens 2022, 11, 1206. https://doi.org/10.3390/pathogens11101206
– Zakarya K., Kutumbetov L., Orynbayev M., Abduraimov Y., Sultankulova K., Kassenov M., Sarsenbayeva1 G., Kulmagambetov I., Davlyatshin T., Stukova M., Khairullin B. Safety and immunogenicity of a QazCovid-in® inactivated whole-virion vaccine against COVID-19 in healthy adults: a randomized, single-blind, placebo-controlled phase 1 clinical trial with a 6 months follow-up and an open-label phase 2 clinical trial in Kazakhstan. eClinicalMedicine, 00 (2021) 101078 https://doi.org/10.1016/j.eclinm.2021.101078.
– Zhugunissov K, Zakarya K, Khairullin B, Orynbayev M, Abduraimov Y, Kassenov M, Sultankulova K, Kerimbayev A, Nurabayev S, Myrzakhmetova B, Nakhanov A, Nurpeisova A, Chervyakova O, Assanzhanova N, Burashev Y, Mambetaliyev M, Azanbekova M, Kopeyev S, Kozhabergenov N, Issabek A, Tuyskanova M and Kutumbetov L (2021) Development of the Inactivated QazCovid-in Vaccine: Protective Efficacy of the Vaccine in Syrian Hamsters. Front. Microbiol. 12:720437. doi:10.3389/fmicb.2021.720437
– Fereidouni S., Freimanis G., Orynbayev M., Ribeca P., Flannery J., King D., Zuther S., Beer M., Hoper D., Kydyrmanov A., Karamendin K., Kock R. Mass mortality of Saiga antelopes in Kazakhstan in 2015, results of NGS investigation. Emerging Infectious Diseases Vol. 25, No. 6, June 2019, p.1136-1143 DOI: https://doi.org/10.3201/eid2506.180990
– Mendenhall I. H., Kerimbayev A.A., Strochkov V.M., Sultankulova K.T., Kopeyev S.K., Su Yvonne CF, Smith G JD, Orynbayev M.B. Discovery and characterization of novel bat coronavirus lineages from Kazakhstan. Viruses 2019, 11, 356; doi:10.3390/v11040356
– Robinson S., Milner-Gulland E.J., Grachev Y., Zuther S., Orynbayev M., Lushchenkina A., Morgan E., Beauvais W., Singh N., Khomenko S., Cammack R., Kock R. (2019) Opportunistic bacteria and mass mortality in ungulates: lessons from an extreme event. Ecosphere 10(6):e02671. 10.1002/ecs2.267
– Orynbayev M., Sultankulova K., Sansyzbay A., Rystayeva R., Shorayeva K.., Namet A., Fereidouni S., Ilgekbayeva G., Barakbayev K., Kopeyev S., Kock R. Biological Characterization of Pasteurella multocida Circulating in Saiga Population // BMC Microbiology. — 2019. — 19:37.
– Orynbayev M.B., Fereidouni S., Sansyzbai A.R., Seidakhmetova B., Strochkov V. M., Nametov A.M., Sadikaliyeva S.O., Nurgazieva A., Tabynov K.K., Rametov N. M., Sultankulova K.T. (2018) Genetic diversity of Avian avulavirus-1 (Newcastle disease virus genotypes VIg and VIIb) circulating in wild birds in Kazakhstan // Arch Virol. DOI:10.1007/s00705-018-3815-9.
– Kock R., Orynbayev M., Robinson S., Zuther S., Singh N., Beauvais W., Morgan E. R., Kerimbayev A., Khomenko S., Martineau H., Rystaeva R., Omarova Z., Wolfs S., Hawotte F., Radoux J., Milner-Gulland E.J. Saigas on the brink: multi-disciplinary analysis of the factors influencing a mass die-off event // Sci. Adv. – 2018. – 4. — 2314.
– Sultankulova K.T. Kozhabergenov N.S., Strochkov V.M., Burashev Y.D., Shorayeva K.A., Chervyakova O.V., Rametov N.M., Sandybayev N.T., Sansyzbay A.R., Orynbayev M.B. New oligonucleotide microarray for rapid diagnosis of avian viral diseases. Virology Journal (2017) 14:69 DOI10.1186/s12985-017-0738-0.
– Beauvais W., Orynbayev M., Guitian J. Empirical Bayes estimation of farm prevalence adjusting for multistage sampling and uncertainty in test performance: a Brucella cross-sectional serostudy in southern Kazakhstan // Epidemiol. Infect. – 2016. — 144(16). – Р. 3531-3539.
– Orynbayev M.B., Beauvais W., Sansyzbay A.R., Rystaeva R.A., Sultankulova K.T., Kerimbaev A.A., Kospanova M.N., Kock R.A. Seroprevalence of infectious diseases in saiga antelope (Saiga tatarica tatarica) in Kazakhstan 2012-2014 // Prev Vet Med. – 2016. – 127. – Р. 100-104.
– Kock R.A., Orynbayev M.B., Sultankulova K.T., Strochkov V.M., Omarova Z.D., Shalgynbayev E.K., Rametov N.M., Sansyzbay A.R., Parida S. Detection and Genetic Characterization of Lineage IV Peste Des Petits Ruminant Virus in Kazakhstan // Transbound Emerg Dis. – 2015. — 62(5). – Р. 470-479.
Ұсынылатын қызметтер:
- Жабайы және ауыл шаруашылығы жануарлары мен құстарының аса қауіпті ауруларына диагноз қою.
- Шаруашылықтарды аурулардан сауықтыру бойынша ұсыныстар әзірлеу.
E-mail: ribsp@biosafety.kz
Жұмыс телефоны: +7(72636)7-22-28, ішкі 136